Trychologia (termin pochodzący od greckiego trikhos czyli włos) to dyscyplina badawcza zajmująca się badaniem włosów, skóry głowy oraz chorób z nimi związanych. Nauka o włosach plasuje się pomiędzy dermatologią a medycyną ogólną.

Budowa włosa

Włos ludzki pokrywa właściwie każdą część ciała człowieka, z pominięciem jedynie wewnętrznej części dłoni i stóp a także zgięcia stawów. Ogólnie mówiąc włos to twór pochodzenia naskórkowego. Swój początek bierze on w cebulce włosowej (macierz włosa), która ma bezpośredni wpływ na kondycję i wzrost włosa. Włos pod względem chemicznym zbudowany jest z kreatyny (białka wytwarzanego przez komórki naskórka), wody oraz substancji nieorganicznych, na przykład siarki, potasu, żelaza, miedzi, manganu, wapnia itp. Ogólnie ujmując, włos składa się z korzenia oraz łodygi. Korzeń włosa (radix pili) to część usytuowana bezpośrednio pod wierzchnią częścią naskórka. Łodyga włosa (scapus pili), inaczej mówiąc trzon, to fragment włosa kształtujący się powyżej powierzchni skóry.

Zadania włosów

Włosy pełnią rolę ochronną. Zabezpieczają ciało przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, na przykład promieniowaniem ultrafioletowym czy nagłymi zmianami temperatury otoczenia. Oprócz tego, dla wielu osób stanowią ważny czynnik estetyczny.

Przyczyny chorób włosów

Choroby włosów oraz problemy z nimi związane stanowią przyczynę pojawiających się kompleksów, z uwagi na fakt, iż mają one bezpośredni wpływ na wygląd. Z tego względu, najczęściej leczoną chorobą włosów jest ich wypadanie. Choroba ta dotyka wszystkich bez względu na wiek czy płeć. Może ona stanowić jeden z głównych symptomów innych chorób toczących się w organizmie, na przykład chorób serca, nowotworów, chorób hormonalnych, układowych, zakaźnych czy deficytów witamin i minerałów. Również długotrwały stres, uwarunkowania genetyczne oraz niewłaściwie przeprowadzane zabiegi pielęgnacyjne mogą prowadzić do wypadania włosów. Czasem jednak wypadanie włosów przybiera postać patologiczną i wówczas możemy mówić o łysieniu.

Łysienie

Łysienie (łac. alopecia) to przejściowe lub trwałe wypadanie włosów na głowie lub innych partiach ciała. W większości przypadków jest uwarunkowane genetycznie lub wynika z naturalnego starzenia się organizmu.

Łysienie plackowate

Kolejnym przykładem chorób włosów jest łysienie plackowate. Dotyczy ono w głównej mierze pacjentów przed 20 rokiem życia, u pacjentów starszych zwykle przyjmuje łagodniejszą postać. To choroba autoimmunologiczna, podczas której organizm dokonuje ataku na swoje mieszki włosowe.

Łysienie androgenowe

Również łysienie androgenowe to powszechnie spotykana choroba włosów zarówno u kobiet jak i mężczyzn. Ten typ łysienia wynika z czynników genetycznych oraz działania androgenów. Może pojawić się już u pacjentów nastoletnich, najczęściej jednak po 40 roku życia. Na ogół leczenie odbywa się z zastosowaniem środków farmakologicznych (finasteryd) lub terapii trychologicznych.

Trichotillomania

Natomiast trichotillomania jest schorzeniem wywoływanym przez samych pacjentów. Polega ono na kompulsywnym, patologicznym wyrywaniu włosów z głowy, ale również brwi oraz rzęs. Ogólnie mówiąc, jest to zaburzenie o podłożu psychicznym, spowodowane silnym stresem ewentualnie strachem. Leczenie odbywa się pod nadzorem lekarza psychologa oraz trychologa przy wykorzystaniu odpowiedniej terapii.

Inne przykłady chorób włosów

Do innych przykładów chorób włosów i głowy zaliczyć można hirsutyzm (nadmierne owłosienie), łojotokowe zapalenie skóry głowy, łupież, rozdwajanie się włosów oraz przetłuszczanie się włosów.