Brodawki płciowe (kłykciny kończyste, łac. condylomata acuminata) to jedna z częściej diagnozowanych chorób przenoszonych drogą płciową o etiologii wirusowej, która daje o sobie znać poprzez nienowotworowe zmiany skórne.

Przyczyny choroby

Kłykciny kończyste są wywoływane przez zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego, w większości przypadków HPV (human papilloma virus), typy 6, 11 czasami 16, 18, 31, 33 i 35. Schorzenie to charakteryzuje się dużą zaraźliwością. Zwykle zakażenie następuje w trakcie kontaktów płciowych, ale również w czasie porodu. Diagnozowane jest w głównej mierze u osób młodych oraz dorosłych, którzy rozpoczęli aktywność seksualną. Ryzyko zachorowania na brodawki płciowe w trakcie całego życia szacuje się na 10%. Rocznie rejestrowanych jest powyżej 30 mln nowych przypadków. Do czynników predysponujących zaliczyć można przede wszystkim dużą liczbę partnerów, cukrzycę, ciążę, uszkodzenie miejscowe skóry, jak również immunosupresję.

Przebieg

Czas inkubacji brodawek płciowych wynosi na ogół od kilku tygodni do 12 miesięcy (zwykle 3–6 miesięcy). W pierwszym okresie przebiegu klinicznego choroby uwidacznia się grudka o niewielkich wymiarach w odcieniu różowym, białawym lub brązowym o miękkiej konsystencji i brodawkowatej powierzchni. W dalszej kolejności tworzą się zmiany o kalafiorowatym wyglądzie. Mogą one powstawać na podłożu rumieniowym, pojedynczo lub w skupiskach. Wykwitom może towarzyszyć świąd, sączenie, nieprzyjemny zapach. Zmiany umiejscawiają się w ciepłych i wilgotnych miejscach. U mężczyzn na prąciu, blaszce wewnętrznej napletka, mosznie, natomiast u kobiet – na wargach sromowych, w okolicy krocza, a także dość często na śluzówce pochwy oraz w szyjce macicy. U obu płci mogą pojawić się w cewce moczowej, jamie ustnej oraz w okolicy odbytu (największe kłykciny).

Leczenie brodawek płciowych

Dostosowanie optymalnej metody leczenia winno mieć na względzie wyniki morfologii pacjenta, liczbę oraz lokalizację brodawek płciowych oraz czas trwania wykwitów. Z uwagi na fakt, iż kłykciny kończyste na ogół zanikają samoistnie, agresywne metody terapeutyczne należy stosować bardzo ostrożnie lub zrezygnować z nich zupełnie. W większości przypadków dobre rezultaty daje krioterapia ciekłym azotem, laseroterapia, elektrokoagulacja, a także wycięcie chirurgiczne, wyłyżeczkowanie zmian. Miejscowo można aplikować preparaty zewnętrzne, na przykład kwas trójchlorooctowy, podofilotoksynę itp. Szczepionki przeciw HPV dają możliwość skutecznej ochrony przed zakażeniem brodawkami płciowymi.